Архиви на јавното здравје

Том. 10 Бр. 2 (2018): Архиви на јавно здравје
Јавно здравје

Токсични елементи во ориз, пченично брашно и производи од брашно од македонскиот пазар

pdf
  • Надица Тодоровска,
  • Сузана Диневска Ќовкаровска ,
  • Орце Поповски,
  • Елисавета Стикова
Надица Тодоровска
Воено медицински Центар, Скопје, Република Македонија
Сузана Диневска Ќовкаровска
Природно-математички факултет, Универзитет „Св. Кирил и Методиј“, Скопје, Македонија
Орце Поповски
Универзитет Гоце Делчев, Штип, Воена Академија Генерал Михајло Апостолски, Скопје, Р. Македонија
Елисавета Стикова
Институт за јавно здравје на Република Македонија
ДОИ: https://doi.org/10.3889/aph.2018.2244

Објавено 2018-11-12

Клучни зборови

  • Атомска Апсорпциона Спектрометрија (ААС), токсични елементи, ориз, пченично брашно, производи од брашно, целодневен оброк

Како да се цитира

1.
Тодоровска Н, Диневска Ќовкаровска С, Поповски О, Стикова Е. Токсични елементи во ориз, пченично брашно и производи од брашно од македонскиот пазар . Arch Pub Health [Internet]. 2018 Nov. 12 [cited 2024 Jul. 16];10(2):58-63. Available from: https://id-press.eu/aph/article/view/2244
Известување за авторско право

Апстракт

Безбедноста на житата и житните производи е од големо нутритивно и токсиколошко значење, бидејќи житната индустрија и нејзините производи имаат голема економска и социјална важност на светско ниво. Во ова пилот истражување е испитана концентрацијата на токсичните елементи во траги арсен, кадмиум и олово, во три мостри од различни производители на ориз: 11,67+5,69mg/kg, 25,67+6,43mg/kg, 47,67+18,01mg/kg, пченично брашно: 7+5mg/kg, 9+1,73mg/kg, 69,92+16,92mg/kg за As, Cd и Pb, соодветно, и производи од брашно (леб: 9,33+2,08mg/kg, 6,67+0,58mg/kg, 36+3,6mg/kg, тестенини: 1,61+1,15mg/kg, 2,67+2,08mg/kg, 30+7mg/kg и чајни колачи: 4,67+4,04mg/kg, 1,33+0,58mg/kg, 53+9,64mg/kg за As, Cd и Pb, соодветно) од македонскиот пазар, со употреба на хидридно генерирачка и електротермичка атомска апсорпциона спектрометрија со мокра дигестија. Извршена е пресметка на учеството во просечниот дневен внес за токсични елементи внесени преку дневна консумација на жито и производи од жито (20% од целодневниот оброк). Придонесот на As (9,86%), Cd (10,02%) и Pb (11,39 %) спореден со просечниот дневен внес и прифатливиот толериран дневен внес, PTDI, беше низок, што покажува дека овие производи се безбедни за употреба во однос на испитаните токсични елементи. Нивоата на токсичните елементи во мострите на македонскиот ориз, пченично брашно и производи од брашно се споредливи со резултатите добиени од различни делови од светот и нивниот внес не претставува здравствен ризик за потрошувачите.

pdf

Downloads

Download data is not yet available.

Референци

  1. Beckett W. S, Nordberg G. F, Clarkson T. W. Routes of exposure, dose and metabolism of metals. Sevier Amsterdam-Tokyo. 2007: 39-76.
  2. АTSDR Toxicological Profile for Arsenic ATSDR. The Agency for Toxic Substances and Disease Registry. DHHS 2000: 132.
  3. Kristiforović-Ilić M. Komunalna higiena. Novi Sad: Prometej; 1998. ISBN 86-7639-366-4
  4. Nordberg G. F, Fowler B. A, Nordberg M. Handbook on the Toxicology of Metals. Third Edition. Burlington: Academic Press; 2007. Во: WHO. Human biomonitoring: facts and figures. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe. 2015.
  5. Andersen H. R, Nielsen J. B, Grandjean P. Toxicologic evidence of developmental neurotoxicity of environmental chemicals. Toxicology. Odense, Denmark: Department of Environmental Medicine, Odense University; 2000: 144(1-3):121-7.
  6. Emsley, J. Nature's Building Blocks: An A-Z Guide to the Elements. Oxford University Press; 2011. ISBN 978-0-19-960563-7.
  7. Caruso J.A. et al. Group assessment: Elemental speciation. Ecotoxicology and Environmental Safety. 2003: 56: 32-44. doi:10.1016/S0147-6513(03)00048-4.
  8. WHO, CINDI dietary guide, 2000. ISBN 92 890 1183 1
  9. FAO/WHO Technical Report Series 776 Evaluation of Certain Food Contaminants: A Sixty-fourth report of the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives JECFA. 2006.
  10. FAO/WHO Technical Report Series 930 Evaluation of Certain Food Contaminants: A Sixty-fourth report of the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives JECFA 33/27. 2011a.
  11. FAO/WHO Technical Report Series 896 Evaluation of Certain Food Contaminants: A Sixty-fourth report of the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives JECFA 53/81. 2011b.
  12. Barbosa R, Silvade Paula E, Paulelli A, Moore A, Oliveira Souza J, Batista B, Campiglia A, Barbosa Jr F. Recognition of organic rice samples based on trace elements and support vector machines. Journal of Food Composition and Analysis. 2016 (45): 95-100 doi:10.1016/j.jfca.2015.09.010
  13. Правилник за општи барања за безбедност на храната во однос на максимални нивоа на одделни компоненти, Сл.В. РМ бр.102/2013
  14. Правилник за општи барања за безбедност на храната Сл. В. на РМ бр. 118/2005
  15. Uredba komisije (EU) o izmjeni Uredbe (EZ) br. 1881/2006 o utvrđivanju najvećih dopuštenih količina određenih kontaminanata u hrani, SLUŽBENI LIST EUROPSKE UNIJE L 111/3, br. 420/2011
  16. Chaleshtori FS, Kopaei MR, Chaleshtori RS. A review of heavy metals in rice (Oryza sativa) of Iran. Toxin Review. 2016: 36 (2): 147-53.
  17. DOI: 10.1080/15569543.2016.1252932
  18. Ekholm P, Reinivuo H, Mattila P, Pakkala H, KoponenJ, Happonen A, Hellstrom J, Ovaskainen M. Changes in the mineral and trace element contents of cereals, fruits and vegetables in Finland. J of Food Composition and Analysis. 2007: 20: 487–95
  19. Brizio P, Benedetto A,Squadrone S,Curcio A,Pellegrino M, Ferrero M, Abete M. Heavy metals and essential elements in Italian cereals. Food Additives & Contaminants: Part B Surveillance. 2016 (9): 4: 261-7.doi:10.1080/19393210.2016.1209572
  20. Adedire C,Adeyemi J,Paulelli A, Da CunhaMartins-Jr.A, Ileke K, Segura F, De Oliveira-Souza V, Batista B, Barbosa Jr F. Toxic and essential elements in Nigerian rice and estimation of dietary intake through rice consumption. Food Additives & Contaminants: Part B Surveillance. 2015 (8): 4: 271-6. doi:10.1080/19393210.2015.1085101
  21. Pinto E, Almeidab A, Ferreiraa I. Essential and non-essential/toxic elements in rice available in the Portuguese and Spanish markets. Journal of Food Composition and Analysis. 2016 (48): 81-7 doi:10.1016/j.jfca.2016.02.008
  22. Jorhem L, Åstrand C, Sundström B, Baxter M, Stokes P, Lewis J. Elements in rice from the Swedish market: Part 1. Cadmium, lead and arsenic (total and inorganic). Food Additives & Contaminants: Part A. 2008 (25): 3: 284-92. doi:10.1080/02652030701474219. 2008a.
  23. Jawad I, Allafaji S. The levels of Trace Metals Contaminants in Wheat Grains, Flours and Breads in Iraq. Australian Journal of Basic and Applied Sciences, 2012(10): 6: 88-92.ISSN 1991-8178