Том. 12 Бр. 2 (2020): Архиви на јавно здравје
Клинички истражувања

Епидурална аналгезија при несносна канцерска болка - Стара приказна со употреба до денес

Марија Шољакова
Медицински факултет, Универзитет Св. Кирил и Методиј, Скопје, Република Северна Македонија
Биљана Кузмановска
Универзитетската клиника за анестезиологија, реанимација и интензивна нега, Скопје, Република Северна Македонија
Весна Дурнев
Универзитетска клиника за анестезија, реанимација и интензивно лекување, Скопје, Република Северна Македонија
Андријан Карталов
2Универзитетска клиника за анестезија, реанимација и интензивно лекување, Скопје, Република Северна Македонија
Розалинда Исјановска
Институт за епидемиологија, биостатистика со медицинска информатика. Универзитет „Св. Кирил и Методиј“, Медицински факултет, Скопје, Република Северна Македонија

Објавено 2020-07-16

Клучни зборови

  • болка од канцер,
  • еепидурална анестезија,
  • морфин,
  • фентанил,
  • буторфанол

Како да се цитира

1.
Шољакова М, Кузмановска Б, Дурнев В, Карталов А, Исјановска Р. Епидурална аналгезија при несносна канцерска болка - Стара приказна со употреба до денес. Arch Pub Health [Internet]. 2020 Jul. 16 [cited 2024 Jul. 16];12(2):15-24. Available from: https://id-press.eu/aph/article/view/5198

Апстракт

Канцерската болка е неиздржлива хронична јака болка која влијае врз квалитетот на животот на болните и претставува тежок здравствен, социјален и семеен проблем во многу земји. Светската здравствена организација (СЗО) предлага низа методи за нејзино сузбивање Епидуралната аналгезија со опиоиди е еден од предложените методи. Цел на трудот е да се утврдат ефектите на морфин, фентанил и буторфанол, употребени за епидурална аналгезија при неиздржлива болка, како и да се прокоментираат искуствата од петгодишен период со осврт кон актуелноста на методот денес. Материјал и методи:  ретроспективна лонгитудинална опсервациска студија, спороведена на Универзитетската клиника за анестезија, реанимација и интензивно лекување, КАРИЛ,  Скопје, Република Северна Македонија, во периодот помеѓу 2005-2010, со осврт на 2017-2018. Во студијата беа вклучени 116 болни кои страдаа од несносна канцерска болка, додека, пак, не беа вклучени болните со инфективни и метастатски процеси во ‘рбетот, алергија на опиоиди, психолошки проблеми и јазична бариера. Непосредно пред третманот, кај болните се евалуираше степенот на болката и тие беа рандомизирано одредени за аналгезија со еден од трите опиоида, кои се аплицираа преку епидурален катетер поставен на височина Th8-10 или L2-3. Резултати: Со студијата се потврди дека степенот на болка пред третманот не се разликуваше меѓу трите групи (p>0,05). Се постигна сигнификантна аналгезија по 15 минути во групата со буторфанол, по 20 минути со фентанил и по 30 минути со морфин (p<005). Времетраењето на аналгезијата буторфанол vs. фентанил vs. морфин беше 6 часа vs. 8часа vs. 24 часа. Со морфинот се постигна најдолга аналгезија (p<0,05). Заради зголемувањето на прагот на болката, со тек на време беше неопходно да се зголеми дозата на опиоидот. Најчесто реферирани несакани ефекти беа: чешање, констипација, уринарна ретенција и диспнеја, а отсуствуваа изјави за лошење и повраќање. Заклучок: Со оваа студија се потврди дека епидуралната аналгезија со опиоиди претставува ефикасен и сигурен метод за сузбивање на неиздржлива болка. Покрај другите алтернативи за третирање на канцерската болка, епидуралната аналгезија со опиоиди сèуште зазема еминентно место, а нејзината употреба е предизвик за професионалците.

 

Downloads

Download data is not yet available.

Референци

1. Haak D. What is intractable pain. In: Human Anatomy & Physiology/Science Courses, Intractable pain: Definition & management. 2018; Chapter 11/38
2. Morrison LJ, Morrison RS. Palliative care and pain management. Med Clin Nort Am 2006; 90(5):983-1004.
3. Rizk D. Palliative care: Pain management, cancer therapy adviser. Hospital Medicine 2018; 1:1-14
4. World Health Organization. WHO's pain relief ladder. [Last accessed on 2015 Jan 11]. Available from: http://www.who.int/cancer/palliative/painladder/en/
5. Chen Sh-L, Sweigart KL, Lakovski JM at al. Functional μ opioid receptors are reduced in the spinal cord dorsal horn of diabetic rats. Anesthesiology 2002; 97 (12) :1602-08
6. Sholjakova M. The effects of epidural applied morphine on metabolism of the leg during general and regional anesthesia. Doctoral thesis. 1987; Medical faculty UKIM Skopje, RN Macedonia
7. Chahl LA. Opioids – mechanisms of action. Aust Prescr 1996; 19:63-5.
8. Treede R-D, Rief W, Barke A, at al. Chronic pain as a symptom or a disease the IASP Classification of Chronic Pain for the International Classification of Diseases (ICD-11). PAIN 2019; 160(10):19-27.
9. Choi DH, Lee SM, Cho HS at al. Relationship between the bevel of the Tuohy needle and catheter direction in thoracic epidural anesthesia. Reg Anesth Pain Med 2006; 31(2):105-12.
10. de Leon-Casasola OA, Lema MJ. Postoperative Epidural opioid Analgesia: What are the Choices? Anasth & Analg 1996; 83:867-75
11. Wolfe D, Wechuck J, Krisky D, at al. A clinical trial of gain therapy for chronic pain. Pain Medicine 2009; 10 (7):1325-30.
12. Yaksh TL. Multiple opioid receptor systems in brain and spinal cord: Part I. Eur J Anaethesiol 1984;1(2):171-99.
13. McDonald J, Lambert DG. Opioid receptors. Continuing education in Anesthesia. Critical Care & Pain 2005; 5(1) :22–25.
14. Harden RD, Oaklander AL, Burton AW, at al. Complex regional pain syndrome: practical diagnostic and treatment Guidelines, 4th Edition. Pain Medicine 2013; 14:180–229
15. Chen SR, Pan HL. Blocking mu opioid receptors in the spinal cord prevents the analgesic action by subsequent systemic opioids. Barin Res 2006; 1081(1):119-25
16. Goodchild CS, Nadeson R, Cohen E. Supraspinal and spinal cord opioid receptors are responsible for antinociception following intrathecal morphine injections. Eur J Anaesthesiol 2004;21(3):179-85
17. Bree D. Mu and Delta opioid receptors: where are they, and do they interact? Pain research forum 2018;
18. www. Guide to pharmacology: Opioids, 2018
19. Wang D, Tawfik VL, Corder G at al. Functional divergence of delta and mu opioid receptor organization in CNS pain circuits. Neuron 2018; 98(1):90-108.
20. Sultan P, Gutierrez MC, Carvalho B. Neuraxial morphine and respiratory depression: finding the right balance. Drugs 2011; 71(14):1807-19.
21. Orlov D, Ankichetty S, Chung F, Brull R. Cardiorespiratory complications of neuraxial opioids in patients with obstructive sleep apnea: a systematic review. Journal of Clinical Anesthesia 2013; 25(7): 591-99.
22. American Society of Anesthesiologists Task force on acute pain management. Practice guidelines for acute pain management in the perioperative setting: An updated report by the American Society of Anesthesiologists. Task force on acute pain management. Anesthesiology 2004;100:1573–81
23. Briggs M, Closs JS. A descriptive study of the use of visual analogue scales and verbal rating scales for the assessment of postoperative pain in orthopedic patients. Journal of Pain and Symptom Management 1999; 18 (6) :438-46
24. Bodian CA, Freedman G, Hossain S, at al. The Visual analog scale for pain, clinical significance in postoperative patients. Anesthesiology 2001; 95:1356 –61
25. Kersten P, White PJ, Tennant A. Is the pain Visual analogue scale linear and responsive to change? An exploration using rasch analysis. PLOS 2014; https://doi.org/10.1371/journal.pone.0099485
26. Sung Y-T, Wu J-Sh. The Visual analogue scale for rating, ranking and paired-comparison (VAS-RRP): A new technique for psychological measurement. Behavior Research Methods 2018; 50 (4):1694–715.
27. Bhatnagar S, Grupta M. Evidence-based clinical practice guidelines for interventional pain management in cancer pain. Indian J Palliat Care 2015; 21(2): 137–47.
28. Dahan A, Aasrts L, SmithTW. Incidence, reversal, and prevention of opioid-induced respiratory depression. Anesthesiology 2010; 12:226-38.
29. Richards P, Riff D, Kelen R, Stern W. A phase 3, randomized, double-blind comparison of analgesic efficacy and tolerability of Q8003 vs Oxycodone or morphine for moderate-to-severe postoperative pain following bunionectomy surgery. Pain Medicine 2013; 14(8):1230–38.
30. Liu SS, Carpenter RL, Mackey DC, et al. Effects of perioperative analgesic technique on rate of recovery after colon surgery. Anesthesiology1995; 83:757-65
31. Scheinin B, Asantila R, Orko R. The effect of bupivacaine and morphine on pain and bowel function after colonic surgery. Acta Anaesthesiologica Scandinavica 1987; 31(2): 161–64.
32. Scheinin B, Asantila R, Orko R. The effect of bupivacaine and morphine on pain and bowel function after colonic surgery. Acta Anaesthesiol Scand 1987; 31:161-64
33. Douglas MJ, Mc Morland GH, Janzen JA. Influence of bupivacaine as an adjuvant to epidural morphine for analgesia after cesarean section. Anesth Analg 1988; 67(12) :1138-41.
34. Sholjakova M. The influence of different modalities of postoperative analgesia on bowel motility and enhanced recovery after abdominal surgery. ARUD 2017; Sarajevo, BIH, May 17-20, Book of proceedings: 58-67.