Архиви на јавното здравје

Том. 14 Бр. 2 (2022): Архиви на јавно здравје
Клинички истражувања

Улогата на некои инфламаторни маркери, цитокини и тумор маркери во дијагноза на ендометриозата

Online First (English) pdf 58-71 (English)
  • Јадранка Георгиевска,
  • Глигор Тофоски,
  • Горан Димитров,
  • Ана Данева-Маркова,
  • Викторија Јовановска,
  • Драги Дабески,
  • Саше Јовчевски,
  • Елена Џикова,
  • Александра Атанасова
Јадранка Георгиевска
Универзитетска клиника за гинекологија и акушерство; Медицински факултет, Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје, Република Северна Македонија
Глигор Тофоски
Универзитетска клиника за гинекологија и акушерство; Медицински факултет, Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје, Република Северна Македонија
Горан Димитров
Универзитетска клиника за гинекологија и акушерство; Медицински факултет, Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје, Република Северна Македонија
Ана Данева-Маркова
Универзитетска клиника за гинекологија и акушерство; Медицински факултет, Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје, Република Северна Македонија
Викторија Јовановска
Универзитетска клиника за гинекологија и акушерство; Медицински факултет, Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје, Република Северна Македонија
Драги Дабески
Универзитетска клиника за гинекологија и акушерство; Медицински факултет, Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје, Република Северна Македонија
Саше Јовчевски
Универзитетска клиника за гинекологија и акушерство; Медицински факултет, Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје, Република Северна Македонија
Елена Џикова
Универзитетска клиника за гинекологија и акушерство; Медицински факултет, Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје, Република Северна Македонија
Александра Атанасова
Универзитетска клиника за гинекологија и акушерство; Медицински факултет, Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје, Република Северна Македонија
ДОИ: https://doi.org/10.3889/aph.2022.6060

Објавено 2022-12-30

Клучни зборови

  • ендометриоза,
  • воспаление,
  • цитокини,
  • интерлеукин,
  • серумски тумор маркери

Како да се цитира

1.
Георгиевска Ј, Тофоски Г, Димитров Г, Данева-Маркова А, Јовановска В, Дабески Д, Јовчевски С, Џикова Е, Атанасова А. Улогата на некои инфламаторни маркери, цитокини и тумор маркери во дијагноза на ендометриозата. Arch Pub Health [Internet]. 2022 Dec. 30 [cited 2024 Jul. 16];14(2):58-71. Available from: https://id-press.eu/aph/article/view/6060

Авторско право(c) 2022 Jadranka Georgievska, Gligor Tofoski, Goran Dimitrov, Ana Daneva-Markova, Viktorija Jovanovska, Dragi Dabeski, Sashe Jovcevski, Elena Dzikova, Aleksandra Atanasova

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

Апстракт

Ендометриозата е мултифакторно заболување, чија етиопатогенеза не е разјаснета. Една од теориите за етиопатогенезата е инфламаторната теорија. Цели на истражувањето: Да се развие практичен неинвазивен тест за дијагноза на ендометриозата со иследување нанекои инфламаторни маркери и цитокини; да се направи споредба на  високосензитивниот Ц-реактивен протеин  (hsCRP), цитокините (интерлеукин 6 –IL-6 и тумор-некротизирачки фактор алфа - TNF-α) и туморскиот маркер cancer antigen 125 (CA-125) кај здрави пациентки и пациентки со ендометриоза; да се утврди сензитивноста и специфичноста на секој биомаркер посебно во дијагнозата на ендометриозата и да се утврди нивната улога во дијагноза на ендометриозата.

Материјал и методи: Во проспективна студија спроведена на Универзитетската клиника за гинекологија и акушерство, Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје, Северна Македонија беа вклучени 138 испитанички на репродуктивна возраст помеѓу 18-50 години (83 со дијагнозa ендометриоза, оперирани со лапароскопија или лапаротомија) и контролна група од 55 здрави жени, во период од 01.09.2018 година до 01.05.2021. Серумските вредности на интерлеукин 6 (IL-6), тумор-некротизирачки фактор алфа (TNF-α), високоспецифичен Ц-реактивен протеин (hsCRP) и туморскиот маркер CA-125 беа евалуирани во двете групи. Резултати: Серумските вредности на CA-125, IL-6 и TNF-α и hsCRP беа сигнификантно повисоки кај пациентките со ендометриоза во споредба со оние во контролната група. Површината под ROC кривата (AUC) за IL-6, CA-125, hs-CRP и TNF-α покажа дека како поединечни маркери сите имаат дискриминаторен капацитет за дијагноза на пациентки со ендометриоза. Заклучоци: Иследувањата во нашата студија покажаа статистички сигнификантно повисоки концентрации на CA-125, IL-6 и TNF-α и hs-CRP кај пациентките со ендометриоза во однос на контролната група пациентки. Меѓутоа, ниту еден од овие биомаркери не покажа висока сензитивност за дијагноза на ендометриозата. Потребно е да се најде панел комбинација на биомаркери со висока сензитивност од околу 100% кои ќе овозможат  рана дијагноза на ендометриозата.

Online First (English) pdf 58-71 (English)

Downloads

Download data is not yet available.

Референци

  1. Missmer SA, Cramer DW. The epidemiology of endometriosis. Obste Gynecol Clin North Am 2003; 30: 1-19. DOI: https://doi.org/10.1016/S0889-8545(02)00050-5
  2. Novak E, Berek JS. Berek-Novak’s gynecology; Lippincott Williams-Wilkins; 2007.
  3. Duffy JM, Arambage K, Correa FJ et al. Laparoscopic surgery for endometriosis. Cochrane Database Syst Rev (4) (2014) CD011031 DOI: https://doi.org/10.1002/14651858.CD011031
  4. Revised American Society for Reproductive Medicine classification of endometriosis: 1996. Fertil Steril 1997; 67: 817-821. DOI: https://doi.org/10.1016/S0015-0282(97)81391-X
  5. Sourial S, Tempest N, Hapangama DK. Theories on the pathogenesis of endometriosis. Int J Reprod Med 2014; 2014: 179515 DOI: https://doi.org/10.1155/2014/179515
  6. Burney RO, Giudice LC. Pathogenesis and pathophysiology of endometriosis. Fertil Steril 2012; 98(3): 511-519. DOI: https://doi.org/10.1016/j.fertnstert.2012.06.029
  7. Lousse JC, Van Langendonckt A, Defrere S, et al. Peritoneal endometriosis is an inflammatory disease. Front Biosci (Elite Ed). 2012; 4:23-40. DOI: https://doi.org/10.2741/e358
  8. Malutan M A, Drugan T, Costin N, Ciortea R, Bucuri C, Rada P.M et Mihu D. Pro-inflammatory cytokines for evaluation of inflammatory status in endometriosis. Cent Eur J Immunol 2015, 40 (1): 96-100. DOI: https://doi.org/10.5114/ceji.2015.50840
  9. Sütcü K.H, Celik T.G, Akpak K.Y, Akar E.M, Taskin Ӧ, Ӧzdem S, Uzun G. The value of CA-125, CA 19-9, Interleukin-6, interleukin-8 and HSCRP in the diagnosis of endometriosis. Acta Med Mediterr 2015, 31:793-799.
  10. Ilie I, Ilie R. Cytokines and endometriosis-the role of immunological alterations. Biotechnology, molecular biology and nanomedicine 2013, 2: 8-19.
  11. Wu MY, Ho HN. The role of cytokines in endometriosis. Am J Reprod Immunol 2003; 49: 285-296. DOI: https://doi.org/10.1034/j.1600-0897.2003.01207.x
  12. Nisenblat V, Bossuyt PM, Shaikh R, Farquhar C, Jordan V, Scheffers CS et al. Blood biomarkers for non-invasive diagnosis of endometriosis. Cochrane database syst rev 2016; (5): CD012179. DOI: https://doi.org/10.1002/14651858.CD012179
  13. Amaral VF, Ferriani RA, Sa MF, et al. Positive correlation between serum and peritoneal fluid CA-125 levels in women with pelvic endometriosis. Sao Paolo Med J 2006; 124: 223-227. DOI: https://doi.org/10.1590/S1516-31802006000400010
  14. Trojnar K.Ž, Pilszyk A, Niebrzydowska M, et al. The potential of non-invasive biomarkers for early diagnosis of asymptomatic patients with endometriosis. J Clin Med 2021;10(13):2762. DOI: https://doi.org/10.3390/jcm10132762
  15. Airong Shen, Shengnan Xu, Yange Ma, et al. Diagnostic value of serum CA125, Ca19-9 and CA 15-3 in endometriosis: A meta-analysis. J International Med Research 2015; 43(5): 599-609. DOI: https://doi.org/10.1177/0300060515583076
  16. Xavier P, Belo L, Rebelo I, et al. Serum levels of VEGF and TNF-alfa and their association with C-reactive protein in patients with endometriosis. Arch Gynecol Obstet 2006; 273:227-231. DOI: https://doi.org/10.1007/s00404-005-0080-4
  17. Lermann J, Mueller A, Körber F et al. Evaluation of high-sensitivity C-reactive protein in comparison with C-reactive protein as biochemical serum markers in women with endometriosis. Fertil Steril 2010; 93(7):2125-2129. DOI: https://doi.org/10.1016/j.fertnstert.2009.01.072
  18. Irungu S, Mavrelos D, Worthington J, Blyuss O, et al. Discovery of non-invasive biomarkers for the diagnosis of endometriosis. Clin Proteomics 2019; 16:14 . DOI: https://doi.org/10.1186/s12014-019-9235-3
  19. May K.E, Conduit-Hulbert S.A, Villar J, et al. Peripheral biomarkers of endometriosis: A systematic review. Hum Reprod Update 2010; 16: 651-674. DOI: https://doi.org/10.1093/humupd/dmq009
  20. Kashanian M, Sariri E, Vahdat M, et al. A comparison between serum levels of interleukin-6 and CA 125 in patients with endometriosis and normal women. Med J Islam Repub Iran 2015; 29: 280.
  21. Tian Z, Chang X.H., Zhao Y., et al. Current biomarkers for the detection of endometriosis. Chin Med J 2020; 133:2346-2352. DOI: https://doi.org/10.1097/CM9.0000000000001063
  22. Wu M-H, Hsiao K-Y and Tsai Sh-J. Endometriosis and possible inflammation markers. Gynecol Minim Invasive Ther 2015; 4: 61-67. DOI: https://doi.org/10.1016/j.gmit.2015.05.001
  23. Maiorana A, Cicerone C, Niceta M, et al. Evaluation of serum CA 125 levels in patients with pelvic pain related to endometriosis. Int J Biol Markers 2007; 22: 200-202. DOI: https://doi.org/10.1177/172460080702200306
  24. Sütcü HK, Ҫelik GIT, Akrak YK, et al. The value of CA-125, CA 19-9, interleukin-8 and HSCRP in the diagnosis of endometriosis. Acta Med Mediterr 2015; 31: 793.
  25. Bilibio JP, Souza CA, Rodini GP, et al. Serum prolactin and CA 125 levels as biomarkers of peritoneal endometriosis. Gynecol Obstet Invest 2014; 78:45-52. DOI: https://doi.org/10.1159/000362272
  26. Bedaiwy MA, Falcone T, Sharma RK, et al. Prediction of endometriosis with serum and peritoneal fluid markers: a prospective controlled trial. Hum Reprod 2002; 17 (2): 426-431 DOI: https://doi.org/10.1093/humrep/17.2.426
  27. Abrao MS, Podgaec S, Filho BM, et al. The use of biochemical markers in the diagnosis of pelvic endometriosis. Hum Reprod 1997; 12: 2523-7. DOI: https://doi.org/10.1093/humrep/12.11.2523
  28. Furucu F.N, Sencar L, Ҫetin T.M, et al. Expression of interleukin 6 and tumor necrosis factor alpha in endometriotic tissue: an immunohistochemical study. Cukurova Med J 2020; 45(3):1115-1125.