Архиви на јавното здравје

Том. 15 Бр. 1 (2023): Архиви на јавно здравје
Јавно здравје

Карактеристики на барањата на работа кај здравствените работници во различни сегменти на здравствениот сектор

Online First (English) pdf 33-51 (English)
  • Марина Бачановиќ
Марина Бачановиќ
Институт за јавно здравје на Република Северна Македонија, Скопје, Република Северна Македонија
ДОИ: https://doi.org/10.3889/aph.2023.6096

Објавено 2023-06-30

Клучни зборови

  • здравствени работници,
  • демографски карактеристики,
  • карактеристики на работата,
  • барања на работно место,
  • ресурси на работно место

Како да се цитира

1.
Бачановиќ М. Карактеристики на барањата на работа кај здравствените работници во различни сегменти на здравствениот сектор. Arch Pub Health [Internet]. 2023 Jun. 30 [cited 2024 Jul. 16];15(1):33-51. Available from: https://id-press.eu/aph/article/view/6096

Авторско право(c) 2023 Marina Bachanovikj

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

Апстракт

Здравствените работници се изложени на различни барања на работното место (физички, психолошки, социјални или организациски аспекти на работата) кои на работникот му наметнуваат постојан физички и/или психолошки напор. Целта на истражувањето беше да се детерминираат карактеристиките на барањата на работното место кај здравствени работници во различни сегменти во здравствениот сектор во РСМ, категоризирани во три групи: здравствени работници во болничка дејност, здравствени работници во вон болничка дејност и помошно-технички и административен персонал. Материјал и методи: Трудот претставува дескриптивно-аналитичка студија на пресек, во која учество земаат 418 вработени класифицирани во три групи според нивните работни задачи во здравствените установи: здравствени работници во болничка дејност, здравствени работници во вон болничка дејност и вработени кои не се здравствени работници (помошно-технички и административен персонал). Статистичката анализа е направена во статистички програми: STATISTICA 12.0; IBM SPSS Statistics 20.0, а обработените податоци се прикажани табеларно. Резултати: Разликата помеѓу групите во однос на следните демографски карактеристики и карактеристики на работното место: пол, брачен статус, вид на договор за вработување, вкупен работен стаж, должина на работен стаж на сегашното работно место и број на работни часови во текот на неделата е несигнификантна, односно по овие прашања групите се хомогени. Просечната вредност на физичките барања на работното место на ниво на испитуваниот примерок е сигнификантно повисока во споредба со просечните вредности на сите други барања – организациски, емоционални и когнитивни. Добиени се сознанија  за најчестите барања на работното место за секоја од групите (физички, оргнизациски, емоционални и когнитивни), а направена е и споредба меѓу трите групи во врска со најзначајните барања на работното место. Заклучок: Разликата која се регистрира кај физичките барања на работното место во однос на трите групи испитаници е статистички сигнификантна. Здравствените работници во болничката дејност споредено со помошно-техничкиот и административен персонал и здравствените работници од вон болничка дејност се повеќе изложени на различните видови барања на работното место. Се истакнуваат и повисоките просечни вредности на физичките барања на работното место кај испитаниците вработени во болничка дејност и вон болничка дејност во однос на помошно-техничкиот и административен персонал.

Online First (English) pdf 33-51 (English)

Downloads

Download data is not yet available.

Референци

  1. Joseph B, Joseph M. The health of the healthcare workers. Indian J Occup Environ Med. 2016; 20(2):71-72. DOI: https://doi.org/10.4103/0019-5278.197518
  2. Law for healthcare. Official Journal of RNM. Available at www.zdravstvo.gov.mk
  3. Karadzinska-Bislimovska J, Vera B, Mijakoski D, MinovJ, StoleskiS, Angeleska N et al. Linkages between workplace stressors and quality of care from health professionals’ perspective – Macedonian experience. 2013; 19(2):425-41. DOI: https://doi.org/10.1111/bjhp.12040
  4. Karadzinska-Bislimovska J, Mijalkov B, Grunevska V, et al. Specific occupational risks among health workers - infectious and psychosocial harms. Project no. 40116101/0. Skopje: Ministry of Education and Science; 2004.
  5. Pejušković B, Lečić–Toševski D, Priebe S, Tošković, O. Burnout syndrome among physicians – the role of personality dimensions and coping strategies. PsychiatrDanub. 2011; 23(4):389-95.
  6. Bakker AB, Demerouti E. The Job Demands-Resources model: State of the art. Journal of Managerial Psychology. 2007;22(3), 309–328. DOI: https://doi.org/10.1108/02683940710733115
  7. Demerouti E, Bakker AB, Nachreiner F, Schaufeli WB. The job demands-resources model of burnout. J Appl Psychol. 2001; 86(3):499-512. DOI: https://doi.org/10.1037//0021-9010.86.3.499
  8. Demerouti E, Bakker A. The Job demands-resources model: Challenges for future research. SA Journal of Industrial Psychology. 2011. DOI: https://doi.org/10.4102/sajip.v37i2.974
  9. Schaufeli WB, Bakker AB. Job demands, job resources, and their relationship with burnout and engagement: a multi-sample study. J Organiz Behav. 2004; 25(3):293 – 315. DOI: https://doi.org/10.1002/job.248
  10. Finset KB, Gude T, Hem E, Tyssen R, Ekeberg O, Vaglum P. Which young physicians are satisfied with their work prospective nationwide study in Norway. BMC Medical Education. 2005; 5(1):19. DOI: https://doi.org/10.1186/1472-6920-5-19
  11. Salari N, Khazaie H, Hosseinian-Far A, Khaledi-Paveh B, Kazeminia M, Mohammadi M, et al. The prevalence of stress, anxiety and depression within front-line healthcare workers caring for COVID-19 patients: a systematic review and meta-regression. Human resources for health. 2020; 18(1):100. DOI: https://doi.org/10.1186/s12960-020-00544-1
  12. Trepanowski N, Larson RA, Evers-Meltzer R. Occupational dermatoses among front-line health care workers during the COVID-19 pandemic: A cross-sectional survey. Journal of the American Academy of Dermatology. 2020; 84(1):223-225. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jaad.2020.08.126
  13. Bearman G, Hota SS, Haessler SD. Physician burnout and healthcare epidemiology: dual implications worthy of greater scrutiny. Infect Control Hosp Epidemiol. 2020; 41(2):250-251. DOI: https://doi.org/10.1017/ice.2019.348
  14. Montgomery AJ, Panagopolou E, Benos A. Work-family interference as a mediator between job demands and job burnout among doctors. Stress and Health, 2006; 22(3), 203–212. DOI: https://doi.org/10.1002/smi.1104
  15. WHO. Second round of the national pulse survey on continuity of essential health services during the COVID-19 pandemic. Geneva: World Health Organization, 2021. Available from:Second round of the national pulse survey on continuity of essential health services during the COVID-19 pandemic (who.int). Accessed:January 20, 2023
  16. Rushton CH, Batcheller J, Schroeder K, Donohue P. Burnout and resilience among nurses practicing in high-intensity settings. Am J Crit Care. 2015. 24(5):412-20. DOI: https://doi.org/10.4037/ajcc2015291
  17. Huetsch M, Green J. Responding to emotional stress in pediatric hospitals: Results from a national survey of chief nursing officers. J Nurs Adm. 2016; 46(7-8):385-392. DOI: https://doi.org/10.1097/NNA.0000000000000363
  18. Mijakoski D. Burnout Syndrome in different profiles of healthcare workers in surgery. PhD thessis.2013; Faculty of Medicine, Ss. Cyril and Methodius in Skopje, Republic of North Macedonia.
  19. Mijakoski D, Karadzinska-Bislimovska J, Milosevic M, Mustajbegovic J, Stoleski S, Minov J. Differences in burnout, work demands and team work between Croatian and Macedonian hospital nurses. Cognition, Brain, Behavior. 2015; 19(3):179-200. DOI: https://doi.org/10.3889/oamjms.2015.020
  20. Mijakoski D, Karadzhinska-Bislimovska J, Stoleski S, et al. Job Demands, burnout, and teamwork in healthcare professionals working in a general hospital that was analysed at two points in time. Open Access Maced J Med Sci. 2018; 6(4):723-729. DOI: https://doi.org/10.3889/oamjms.2018.159
  21. KazmiR , Amjad S, Khan D. Occupational stress and its effect on job performance. A case study of medical house officers of district Abbottabad. J Ayub Med Coll, Abbottabad: JAMC. 2008; 20(3):135-139.
  22. Fahrenkopf AM, Sectish, TC, BargerLK, SharekPJ, Lewin D, ChiangVW et al. Rates of Medication Errors among Depressed and Burnt out Residents: Prospective Cohort Study. BMJ. 2008; 336(7642):488-91. DOI: https://doi.org/10.1136/bmj.39469.763218.BE
  23. Toral-Villanueva R, Aguilar-Madrid G, Juarez-Perez CA. Burnout and patient care in junior doctors in Mexico City. Occup Med (Lond). 2009; 59(1):8-13. DOI: https://doi.org/10.1093/occmed/kqn122
  24. Galaiya R, Kinross J, Arulampalam T. Factors associated with burnout syndrome in surgeons: a systematic review. Ann R CollSurg Engl. 2020; 102(6):401-407. DOI: https://doi.org/10.1308/rcsann.2020.0040
  25. Cai W, Lian B, Song X., Hou T, Deng G, Li H. A cross-sectional study on mental health among health care workers during the outbreak of Corona Virus Disease 2019. Asian Journal of Psychiatry. 2020; 51:102111. DOI: https://doi.org/10.1016/j.ajp.2020.102111