Том. 15 Бр. 2 (2023): Arch Pub Health
Клинички истражувања

Инсулинска резистенција и метаболичен синдром кај хепатитис Ц вирус серонегативни хероински зависници

Жанина Переска
Универзитетска клиника за токсикологија; Медицински факултет, Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје, Република Северна Македонија
Даниjела Јаничевиќ-Ивановска
Универзитетска клиника за клиничка биохемија Скопје; Универзитет Гоце Делчев-Штип, Република Северна Македонија
Наташа Симоновска
Универзитетска клиника за токсикологија; Медицински факултет, Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје, Република Северна Македонија
Александра Бабуловска
Универзитетска клиника за токсикологија; Медицински факултет, Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје, Република Северна Македонија
Анета Трајановска-Спасовска
Психијатриска болница Скопје; Медицински факултет, Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје, Република Северна Македонија
Кирил Наумоски
Универзитетска клиника за токсикологија; Медицински факултет, Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје, Република Северна Македонија
Кристин Костадиноски
Универзитетска клиника за токсикологија; Медицински факултет, Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје, Република Северна Македонија

Објавено 2023-12-25

Клучни зборови

  • хероинска зависност,
  • метаболичен синдром,
  • инуслинска резистенција,
  • HOMA-IR,
  • HOMA-%B

Како да се цитира

1.
Переска Ж, Јаничевиќ-Ивановска Д, Симоновска Н, Бабуловска А, Трајановска-Спасовска А, Наумоски К, Костадиноски К. Инсулинска резистенција и метаболичен синдром кај хепатитис Ц вирус серонегативни хероински зависници. Arch Pub Health [Internet]. 2023 Dec. 25 [cited 2024 Dec. 18];15(2). Available from: https://id-press.eu/aph/article/view/6110

Апстракт

Првичните студии за нарушена глукозно-инсулинска хомеостаза кај хероински зависници не го дефинираа и влијанието на  хепатитис Ц инфекцијата (ХЦВ), којa е силно поврзана со развој на инсулинска резистенција и метаболичен синдром (МС). Целта на нашата студија беше да ја процени поврзаноста на зависноста од хероин со глукозно-инсулинската хомеостаза и МС кај хероински зависници кои се ХЦВ серонегативни. Материјали и методи: Студијата беше проспективна и пресечна, вклучувајќи 160 хероински зависници и контролна група од 60 испитаници. МС беше дијагностициран според критериумите на Меѓународната федерација за дијабетес. За проценка на инсулинската резистенција и функцијата на β-клетките на панкреасот беше користен хомеостатскиот модел за инсулинска резистенција (HOMA-IR) и функцијата на β-клетките на панкреасот (HOMA-%B). Резултати: МС беше детектиран кај 9,32% од хероинските зависници и тие во споредба со зависниците без МС беа постари, со повисок БМИ, обем на половината и значително повисок систолен и дијастолен крвен притисок, покачени триглицериди (F=8, 233, df=2, p<0,001), apoB (F=8,154, df=2, p=0,001), и намалени HDL-C (F=25,926, df=2, p<0,001) и apoA-I (F=16,406, df=2, p<0,001), со значително зголемена инсулинемија (F=4,928, df =2, p<0,05), инсулинска резистенција – HOMA-IR (F=4,928, df=2, p<0,05) и незначително зголемена функција на β-клетките на панкреасот (194,66 ±224,05) (F=2,461, df=2, p>0,05). Заклучок: Инсулинската резистенција и МС, независно од ХЦВ инфекција, се регистрира и кај хероинската зависност. Навременото препознавање ќе овозможи поуспешен третман на коморбидитетите и на болеста на зависноста од илегални дроги.

Downloads

Download data is not yet available.

Референци

  1. Reed JL, Ghodse AH. Oral glucose tolerance and hormonal response in heroin-dependent males. Br Med J. 1973;2(5866):2(5866):582-5. doi: 10.1136/bmj.2.5866.582. DOI: https://doi.org/10.1136/bmj.2.5866.582
  2. Maccari S, Bassi C, Zanoni P, Plancher AC. Plasma cholesterol and triglycerides in heroin addicts. Drug Alcohol Depend. 1991;29(2):183-7. doi: 10.1016/0376-8716(91)90047-3. DOI: https://doi.org/10.1016/0376-8716(91)90047-3
  3. Wilczek H, Češka R, Zlatohlávek L. Sérové lipidy u drogově závislých osob. Vnitr Lek. 2004;50(8):584-6.PMID: 15521200
  4. Mattoo SK, Chakraborty K, Basu D, Ghosh A, Vijaya Kumar KG, Kulhara P. Prevalence & correlates of metabolic syndrome in alcohol & opioid dependent inpatients. Indian Journal of Medical Research. 2011;134(9):341-8. PMID: 21985817.
  5. Frishman WH, Del Vecchio A, Sanal S, Ismail A. Cardiovascular manifestations of substance abuse: Part 2: Alcohol, amphetamines, heroin, cannabis, and caffeine. Heart Disease. 2003; 5(4):253-71. doi: 10.1097/01.hdx.0000080713.09303.a6. DOI: https://doi.org/10.1097/01.hdx.0000080713.09303.a6
  6. Galante A, Deluca A, Pietroiusti A, Tiratterra F, Benincasa E, Domenici B, et al. Effects of opiates on blood rheology. Clin Toxicol. 1994;32(4):411-17.doi: 10.3109/15563659409011042 DOI: https://doi.org/10.3109/15563659409011042
  7. ReeceAS, Hulse GK. Opiate dependence as an independent and interactive risk factor for arterial stiffness and cardiovascular ageing - A longitudinal study in females. J Clin Med Res. 2013;5(5):356-67. doi: 10.4021/jocmr1496w. DOI: https://doi.org/10.4021/jocmr1496w
  8. Woyesa S, Robinson A. Hepatitis C virus infection, genotypes and mechanism of insulin resistance. Journal of Molecular Pathophysiology. 2019;8(1):1-13.doi:10.5455/jmp.20190703070703. DOI: https://doi.org/10.5455/jmp.20190703070703
  9. Nolan CJ, Prentki M. Insulin resistance and insulin hypersecretion in the metabolic syndrome and type 2 diabetes: Time for a conceptual framework shift. Diabetes and Vascular Disease Research. 2019;16(2):118-127.doi.org/10.1177/1479164119827. DOI: https://doi.org/10.1177/1479164119827611
  10. Cui Y, Tang TY, Lu CQ, Ju S. Insulin resistance and cognitive impairment: evidence from neuroimaging. J Magn Reson Imaging. 2022;56(6):1621-1649. doi: 10.1002/jmri.28358 DOI: https://doi.org/10.1002/jmri.28358
  11. Zhang M, Chen J, Yin Z, Wang L, Peng L. The association between depression and metabolic syndrome and its components: a bidirectional two-sample Mendelian randomization study. Translational psychiatry. 2021;11(1):633. doi.org/10.1038/s41398-021-01759-z DOI: https://doi.org/10.1038/s41398-021-01759-z
  12. Brinkman Gl, Coates EO. The effect of bronchitis, smoking, and occupation on ventilation. Am Rev Respir Dis. 1963;87: 87-93. doi: 10.1164/arrd.1963.87.5.684. DOI: https://doi.org/10.1164/arrd.1963.87.4.599a
  13. Matthews DR, Hosker JP, Rudenski AS, Naylor BA, Treacher DF, Turner RC. Homeostasis model assessment: insulin resistance and β-cell function from fasting plasma glucose and insulin concentrations in man. Diabetologia. 1985;28(7): 412-9. doi: 10.1007/BF00280883. DOI: https://doi.org/10.1007/BF00280883
  14. Alberti K, Zimmet P, Shaw J. IDF Epidemiology Task Force Consensus Group. The metabolic syndrome: a new worldwide definition. Lancet. 2005;366(9491):1059-62. doi: 10.1016/S0140-6736(05)67402-8. DOI: https://doi.org/10.1016/S0140-6736(05)67402-8
  15. Vallecillo G, Robles MJ, Torrens M, Samos P, Roquer A, Martires PK, et al. Metabolic syndrome among individuals with heroin use disorders on methadone therapy: prevalence, characteristics, and related factors. Subst Abus. 2018;39(1):46–51. doi: 10.1080/08897077.2017.1363122 DOI: https://doi.org/10.1080/08897077.2017.1363122
  16. Nebhinani N, Gupta S, Mattoo SK, Basu D. Prevalence of the metabolic syndrome in substance-dependent men. German Journal of Psychiatry. 2013;16(2):61-7.
  17. Balhara YPS, Jain R, Kuppili PP, Shukla A, Chawla N, Gupta R. Which criteria to use to identify metabolic syndrome among patients with addictive disorders?: Observations among patients with alcohol and opioid dependence syndrome. Indian J Endocrinol Metab. 2018;22(4):565-8.doi: 10.4103/ijem.IJEM_617_17 DOI: https://doi.org/10.4103/ijem.IJEM_617_17
  18. Ford ES, Giles WH, Dietz WH. Prevalence of the metabolic syndrome among US adults: Findings from the Third National Health and Nutrition Examination Survey. J Am Med Assoc. 2002;287(3): 356-9.doi: 10.1001/jama.287.3.356 DOI: https://doi.org/10.1001/jama.287.3.356
  19. Al-Lawati JA, Mohammed AJ, Al-Hinai HQ, Jousilahti P. Prevalence of the metabolic syndrome among Omani adults. Diabetes Care. 2003;26(6):1781-5. doi: 10.2337/diacare.26.6.1781. DOI: https://doi.org/10.2337/diacare.26.6.1781
  20. Azizi F, Salehi P, Etemadi A, Zahedi-Asl S. Prevalence of metabolic syndrome in an urban population: Tehran Lipid and Glucose Study. Diabetes Res Clin Pract. 2003;61(1):29-37. doi: 10.1016/s0168-8227(03)00066-4. DOI: https://doi.org/10.1016/S0168-8227(03)00066-4
  21. Park YW, Zhu S, Palaniappan L, Heshka S, Carnethon MR, Heymsfield SB. The metabolic syndrome: Prevalence and associated risk factor findings in the US population from the Third National Health and Nutrition Examination Survey, 1988-1994. Arch Intern Med. 2003;163(4):427-36. doi: 10.1001/archinte.163.4.427 DOI: https://doi.org/10.1001/archinte.163.4.427
  22. Hildrum B, Mykletun A, Hole T, Midthjell K, Dahl AA. Age-specific prevalence of the metabolic syndrome defined by the International Diabetes Federation and the National Cholesterol Education Program: The Norwegian HUNT 2 study. BMC Public Health. 2007;7:220. doi: 10.1186/1471-2458-7-220. DOI: https://doi.org/10.1186/1471-2458-7-220
  23. Smyth B, Hoffman V, Fan J, Hser YI. Years of potential life lost among heroin addicts 33 years after treatment. Prev Med (Baltim). 2007;44(4):369-74.doi: 10.1016/j.ypmed.2006.10.003. DOI: https://doi.org/10.1016/j.ypmed.2006.10.003
  24. Gluvic Z, Zaric B, Resanovic I, Obradovic M, Mitrovic A, Radak D, et al. Link between Metabolic Syndrome and Insulin Resistance. Curr Vasc Pharmacol. 2016;15(1):30–9. doi: 10.2174/1570161114666161007164510. DOI: https://doi.org/10.2174/1570161114666161007164510
  25. Li Y, Eitan S, Wu J, Evans CJ, Kieffer B, Sun X, et al. Morphine induces desensitization of insulin receptor signaling. Mol Cell Biol. 2003;23(17):6255-66.doi: 10.1128/MCB.23.17.6255-6266.2003. DOI: https://doi.org/10.1128/MCB.23.17.6255-6266.2003
  26. Louis M, Punjabi NM. Effects of acute intermittent hypoxia on glucose metabolism in awake healthy volunteers. J Appl Physiol. 2009;106(5):1538-44.doi: 10.1152/japplphysiol.91523.2008. DOI: https://doi.org/10.1152/japplphysiol.91523.2008
  27. Stoermer R, Drewe J, Farland KMD Mac, Hock C, Mueller-Spahn F, Ladewig D, et al. Safety of injectable opioid maintenance treatment for heroin dependence. Biol Psychiatry. 2003;54(8): 854-61. doi: 10.1016/s0006-3223(03)00290-7. DOI: https://doi.org/10.1016/S0006-3223(03)00290-7
  28. Rudich A, Tlrosh A, Potashnik R, Hemi R, Kanety H, Bashan N. Prolonged oxidative stress impairs insulin-induced GLUT4 translocation in 3T3-L1 adipocytes. Diabetes. 1998;47(10):1562-9.doi: 10.1016/s0006-3223(03)00290-7. DOI: https://doi.org/10.2337/diabetes.47.10.1562
  29. Zhou JF, Yan XF, Ruan ZR, Peng FY, Gai D, Yuan H, et al. Heroin abuse and nitric oxide, oxidation, peroxidation, lipoperoxidation. Biomedical and Environmental Sciences. 2000;13(2):131-9.PMID: 11055015.
  30. Chen L, Cao ZL, Han F, Gao ZC, He QY. Chronic intermittent hypoxia from pedo-stage decreases glucose transporter 4 expression in adipose tissue and causes insulin resistance. Chin Med J (Engl). 2010;123(4):463-70.PMID: 20193488.
  31. Housová J, Wilczek H, Haluzík MM, Křemen J, Křížová J, Haluzík M. Adipocyte-derived hormones in heroin addicts: The influence of methadone maintenance treatment. Physiol Res. 2005;54(1). doi: 10.33549/physiolres.930568. DOI: https://doi.org/10.33549/physiolres.930568
  32. Cnop M, Havel PJ, Utzschneider KM, Carr DB, Sinha MK, Boyko EJ, et al. Relationship of adiponectin to body fat distribution, insulin sensitivity and plasma lipoproteins: Evidence for independent roles of age and sex. Diabetologia. 2003;46(4) :459-69. doi: 10.1007/s00125-003-1074-z. DOI: https://doi.org/10.1007/s00125-003-1074-z
  33. Elnimr T, Hashem A, Assar R. Heroin dependence effects on some major and trace elements. Biol Trace Elem Res. 1996;54(2). doi: 10.1007/s00125-003-1074-z. DOI: https://doi.org/10.1007/BF02786262
  34. Steiner DF, Park SY, Støy J, Philipson LH, Bell GI. A brief perspective on insulin production. Diabetes Obes Metab. 2009;11(SUPPL. 4): 189-96. doi: 10.1111/j.1463-1326.2009.01106.x. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1463-1326.2009.01106.x
  35. Morcuende A, Navarrete F, Nieto E, Manzanares J, Femenía T. Inflammatory biomarkers in addictive disorders. Biomolecules. 2021;11(12):1824.doi: 10.3390/biom11121824 DOI: https://doi.org/10.3390/biom11121824
  36. Holáň V, Zajícová A, Krulová M, Blahoutová V, Wilczek H. Augmented production of proinflammatory cytokines and accelerated allotransplantation reactions in heroin-treated mice. Clin Exp Immunol. 2003;132(1) ):40-5. doi: 10.1046/j.1365-2249.2003.02103.x. DOI: https://doi.org/10.1046/j.1365-2249.2003.02103.x
  37. Giugliano D, Quatraro A, Consoli G, Stante A, Simeone V, Ceriello A, et al. Sodium salicylate restores the impaired insulin response to glucose and improves glucose tolerance in heroin addicts. Acta Diabetol Lat. 1987;24(3): 205-12. doi: 10.1007/BF02732039. DOI: https://doi.org/10.1007/BF02732039
  38. Verma M, Govil N, Chahal S, Sharma P, Kalra S. Determinants of metabolic syndrome among people with substance abuse. Prim Care Companion CNS Disord. 2022;24(4): 21m03172. doi: 10.4088/PCC.21m03172. DOI: https://doi.org/10.4088/PCC.21m03172
  39. Quesada O, Claggett B, Rodriguez F, Cai J, Moncrieft AE, Garcia K, et al. Associations of insulin resistance with systolic and diastolic blood pressure: a study from the HCHS/SOL. Hypertension. 2021 Sep 1;78(3):716–25.doi: 10.1161/HYPERTENSIONAHA.120.16905. DOI: https://doi.org/10.1161/HYPERTENSIONAHA.120.16905
  40. Kim JA, Montagnani M, Kwang KK, Quon MJ. Reciprocal relationships between insulin resistance and endothelial dysfunction: Molecular and pathophysiological mechanisms. Circulation. 2006;113(15):1888-904. doi: 10.1161/CIRCULATIONAHA.105.563213. DOI: https://doi.org/10.1161/CIRCULATIONAHA.105.563213
  41. Zhao D, Grundy SM, Wang W, Liu J, Zeng Z, Wang W, et al. Ten-year cardiovascular disease risk of metabolic syndrome without central obesity in middle-aged chinese. American Journal of Cardiology. 2007;100(5) :835-9. doi: 10.1016/j.amjcard.2007.03.103. DOI: https://doi.org/10.1016/j.amjcard.2007.03.103
  42. Pluta W, Dudzińska W, Lubkowska A. Metabolic obesity in people with normal body weight (monw)—review of diagnostic criteria. Int J Environ Res Public Health. 2022;19(2):624. doi: 10.3390/ijerph19020624. DOI: https://doi.org/10.3390/ijerph19020624
  43. Elman I, Howard M, Borodovsky JT, Mysels D, Rott D, Borsook D, et al. Metabolic and addiction indices in patients on opioid agonist medication-assisted treatment: a comparison of buprenorphine and methadone. Sci Rep. 2020;10(1) :5617. doi: 10.1038/s41598-020-62556-0. DOI: https://doi.org/10.1038/s41598-020-62556-0
  44. Sablé-Amplis R, Agid R, Abadie D. Some effects of morphine on lipid metabolism in normal, tolerant and abstinent rats. Life Sci. 1975;16(9):1477-82. doi: 10.1016/0024-3205(75)90045-4. DOI: https://doi.org/10.1016/0024-3205(75)90045-4
  45. Jun JC, Shin MK, Yao Q, Bevans-Fonti S, Poole J, Drager LF, et al. Acute hypoxia induces hypertriglyceridemia by decreasing plasma triglyceride clearance in mice. Am J Physiol Endocrinol Metab. 2012;303(3) :E377-88. doi: 10.1152/ajpendo.00641.2011. DOI: https://doi.org/10.1152/ajpendo.00641.2011
  46. Kazemi M, Bazyar M, Naghizadeh MM, Dehghan A, Rahimabadi MS, Chijan MR, et al. Lipid profile dysregulation in opium users based on Fasa PERSIAN cohort study results. Sci Rep 2021;11(1):12058. doi: 10.1038/s41598-021-91533-4 DOI: https://doi.org/10.1038/s41598-021-91533-4
  47. Schneider JG, Von Eynatten M, Schiekofer S, Nawroth PP, Dugi KA. Low plasma adiponectin levels are associated with increased hepatic lipase activity in vivo. Diabetes Care. 2005;28(9):2181-6. doi: 10.2337/diacare.28.9.2181. DOI: https://doi.org/10.2337/diacare.28.9.2181
  48. Kauss AR, Antunes M, de La Bourdonnaye G, Pouly S, Hankins M, Heremans A, et al. Smoking and apolipoprotein levels: A meta-analysis of published data. Toxicol Rep. 2022;9:1150–71. doi: 10.1016/j.toxrep.2022.05.009. DOI: https://doi.org/10.1016/j.toxrep.2022.05.009