Том. 10 Бр. 1 (2018): Архиви на јавно здравје
Јавно здравје

Одредени специфики на адхерентноста кон хронична медикаментозна терапија кај пациентите со хипертензија, туберкулоза и ХИВ/СИДА во Република Македонија

Марија (Marija) Кишман-Христовска (Kishman-Hristovska)
Институт за социјална медицина, Медицински факултет, Универзитет Св. Кирил и Методиј, Скопје
Моме (Mome) Спасовски (Spasovski)
Докторски студии по јавно здравство, Медицински факултет, Универзитет Св. Кирил и Методиј, Скопје

Објавено 2018-04-30

Клучни зборови

  • адхерентност,
  • хронични заболувања,
  • медикаментозен третман,
  • ХИВ/СИДА,
  • туберкулоза,
  • хипертензија
  • ...Повеќе
    Помалку

Како да се цитира

1.
Кишман-Христовска (Kishman-Hristovska) Марија (Marija), Спасовски (Spasovski) Моме (Mome). Одредени специфики на адхерентноста кон хронична медикаментозна терапија кај пациентите со хипертензија, туберкулоза и ХИВ/СИДА во Република Македонија. Arch Pub Health [Internet]. 2018 Apr. 30 [cited 2024 Jul. 16];10(1):19-30. Available from: https://id-press.eu/aph/article/view/1602

Апстракт

ÐтхерентноÑта кон медицинÑкиот третман е клучна алка на меѓупроцеÑот и иÑходот во тек на леку- вањето. ÐеÑоодветното придржување кон терапевÑкиот режим може да има големо влијание врз кли- ничкиот иÑход на болеÑта/ÑоÑтојбата. Типично, Ñтапката на атхерентноÑÑ‚ кон препишаните лекови е околу 50%, а варира од0% до 100%. ÐтхерентноÑта кон хроничната медикаментозна терапија е мулти- димензионален феномен детерминиран од влијанието на взаемниот ÑÐ¾Ð¾Ð´Ð½Ð¾Ñ Ð½Ð° повеќе фактори. Со ова иÑтражување Ñе обидовме да ја иÑпитаме атхерентноÑта кон хроничниот медикаментозен третман кај пациенти Ñо туберкулоза, хипертензија и ХИВ/СИДРи можниот интерлинк помеѓу ÑтатуÑот на вработеноÑÑ‚, ÑтатуÑот на здравÑтвено оÑигурување и цената на лековите или цената на транÑпортот на пациентите при преземање на лековите (за пациентите Ñо туберкулоза). Материјал и методи: При- менивме иÑтражувања од типот на Ñтудија на преÑек Ñо Ñпроведување на прашалници Ñо Ñамопо- полнување, и тоа неÑтандардизиран прашалник (за ÑоциоекономÑки  Ð¿Ð¾Ð´Ð°Ñ‚оци) и Ñтандардизирана Ñкала на MoриÑки, Грин и Левин (MGL) за атхерентноÑÑ‚ кон препишаните лекови. Од диÑтрибуираните повеќе од 5000 прашалници,  Ð±ÐµÐ° добиени 3464 пополнети прашалници кои беа база за ÑтатиÑтичката анализа. Резултати: Резултатите кај пациентите Ñо хипертензија и ХИВ/СИДРиндицираат позитивна корелација помеѓу невработеноÑта и атхерентноÑта кон лековите и тоа Ñо појава на намалување на атхерентноÑÑ‚ кон препишаната терапија. Понатаму, кај пациентите Ñо хипертензија кои Ñе без здрав- Ñтвено оÑигурување, атхерентноÑта кон препишаната терапија е намалена. Добиените резултати од ова иÑтражување укажуваат дека цената на лековите има улога во атхерентноÑта кај пациентите Ñо хипертензија, и тоа поврзаноÑÑ‚ на намалена атхерентноÑÑ‚ во Ð¾Ð´Ð½Ð¾Ñ Ð½Ð° цената на лекот. Кај пациентите во оваа Ñтудија Ñо дијагноза ХИВ/СИДРи Ñо примена на овие инÑтрументи не можевме да утврдиме поврзаноÑÑ‚ помеѓу цената на лековите и атхерентноÑта кон терапијата. ИÑто така, кај пациентите Ñо дијагноза туберкулоза не бевме во можноÑÑ‚ да детерминираме корелирана ÑтатиÑтичка Ñигнификант- ноÑÑ‚ помеѓу цената на транÑпортот до локацијата за преземање на лековите и атхерентноÑта кон пре- пишаниот медикаментозен режим. Заклучоци: Кај нашите иÑпитаници утврдивме дека невработеноÑ- та, немањето здравÑтвено оÑигурување и цената на лекот корелира Ñо намалување на атхерентноÑта кон препишаната терапија.

Downloads

Download data is not yet available.

Референци

  1. Haynes RB, McKibbon KA, Kanani R.
  2. Systematic review of randomized trials of interventions to assist patients to follow prescriptions for medications. Lancet 1996; 348: 383–86.
  3. Vermeire E, Hearnshaw H, ValRoyen P, Denekens J. Patient adherence to treatment: three decades of research. A comprehensive review. J Clin Pharm Ther 2001;26:331–342.
  4. MyersL , AbrahamC. Beyond "˜doctor's orders'. The Psychologist. 2005;680-683.
  5. Arbuthnott A, Sharpe D. The effect of physician-patient collaboration on patient adherence in non-psychiatric medicine. Patient Education and Counseling. 2009;77:60-67.
  6. Adherence to long-term therapies: evidence for action. World Health Organization. Geneva. 2003.
  7. Sabate E. WHO Adherence Project: Toward Policies for Action. World Health Organization. Geneva. 2001.
  8. Morisky DE, Green LW, Levine DW. Concurrent and predictive validity of a self-reported measure of medication adherence. Medical Care 1986;24:67-74.
  9. (Zheng B, Poulose Ð, Fulford M, Holbrook A. A pilot study on cost- related medication nonadherence in Ontario. J Popul Ther Clin Pharmacol. 2012. Vol 19(2):e239-e247.
  10. Persaud N, Lee T, Ahmad H, et al. Protocol for a randomised controlled trial evaluating the effects of providing essential medicines at no charge: the Carefully Selected and Easily Accessible at No Charge Medicines (CLEAN Meds) trial. BMJ Open 2017;7:e015686. doi:10.1136/ bmjopen-2016-015686
  11. (McAllister Ј, Beardsworth G, Lavie E, MacRae K, Carr A. Financial Stress is Associated with Reduced Treatment Adherence in HIV-infected Adults in a Resource-rich Setting. HIV Medicine.
  12. ;14(2):120-124.