Том. 15 Бр. 1 (2023): Архиви на јавно здравје
Клинички истражувања

Централна дебелина: oбем на половина, однос обем на половина и колкови, однос обем на половина и висина кај 13-годишни деца

Арјета Рауфи
Клиничка болница, Одделение за детски болести, Тетово, Република Северна Македонија
Марина Крстевска-Константинова
Универзитетска клиника за детски болести; Медицински факултет, Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје, Република Северна Македонија
Констандина Кузевска-Манева
Универзитетска клиника за детски болести; Медицински факултет, Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје, Република Северна Македонија
Соња Бојаџиева
Универзитетска клиника за детски болести; Медицински факултет, Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје, Република Северна Македонија
Авди Муртезани
Универзитетска клиника за детски болести; Универзитет Св. Кирил и Методиј во Скопје, Медицински факултет, Република Северна Македонија

Објавено 2023-06-30

Клучни зборови

  • детска дебелина,
  • централна дебелина,
  • обем на половината,
  • однос на половина и колк,
  • однос на половина и висина

Како да се цитира

1.
Рауфи А, Крстевска-Константинова М, Кузевска-Манева К, Бојаџиева С, Муртезани А. Централна дебелина: oбем на половина, однос обем на половина и колкови, однос обем на половина и висина кај 13-годишни деца . Arch Pub Health [Internet]. 2023 Jun. 30 [cited 2024 Dec. 18];15(1):63-70. Available from: https://id-press.eu/aph/article/view/6080

Апстракт

Дебелината во детска возраст е сè поголем јавноздравствен проблем глобално, со десеткратно зголемување во текот на последниве четири децении. Целта на оваа студија беше да се процени преваленцијата на дебелината и да се идентификува централната дебелина кај децата на возраст од 13 години во северозападниот дел на Р.С. Македонија. Материјали и методи: Во оваа студија на пресек беа вклучени вкупно 178 здрави деца од двата пола (момчиња 98, девојчиња 80) на 13-годишна возрастод Тетово, Северна Македонија. Резултати: Преваленцијата на катагоризираниот БМИ според CDC кај сите 13-годишни деца (n=178) беше 4,5% потхранети, 20,2% натхранети и 16,3% дебели. Кај момчињата вкупната преваленција на потхранети, натхранети и дебели беше 4,1%; 19,4%; 15,3%,  додека кај девојчињата имаше статистички незначителна поголема преваленција на потхранети, натхранети, и дебели 5%; 21,2%; 17,5%. При споредбата на параметрите за централна дебелина како WC, WHR, WHtR истите покажаа статистички значајни разлики помеѓу половите (p<0,003, p<0,0001, p<0,011). Кај целиот примерок, преваленцијата на висок ризик за WHR беше 34,3%, додека преваленцијата на висок ризик за WHtR беше 31,5%. Кај момчињата, преваленцијата на висок ризик за WHR беше 51%, а заWHtR беше 35,7% додека кај девојчињата за WHR беше 13,8%,а за WHtR 26,2%. Утврдивме статистички сигнификантна поврзаност на машкиот пол со висок ризик за WHR (X2=27.161; df=1; p=0,0001), додека за WHtR (X2 =1.830; p=0.176) не постои статистички значајна поврзаност. Важно е да се нагласи дека кај момчињата ризикот од централна дебелина беше 6,53 пати поголем во споредба со оној кај девојчињата на истата возраст [OR=6,53 (3,08-13,83) 95% CI]. Заклучок: Оваа студија покажа дека девојчињата во споредба со момчињата имаа повисока преваленција на БМИ, потхранетост и дебелина, а беше регистрирана значајна поврзаност на машкиот пол со висок ризик за WHR. Здравствените работници треба секогаш да размислуваат за проценка и на ризикот од централна дебелина кај дебели и натхранети деца, како и идентификување  на факторите на ризик поврзани со секој тип на дебелина и соодветно приспособување на понатамошните интервенции.

Downloads

Download data is not yet available.

Референци

  1. Prevalence of pre-obesity, obesity and severe obesity , Available from: http://www.euro.who.int/en/health-topics/disease-prevention/nutrition/
  2. Kumar S, Kelly AS. Review of Childhood Obesity: From Epidemiology, Etiology, and Comorbidities to Clinical Assessment and Treatment. Vol. 92, Mayo Clinic Proceedings. Elsevier Ltd; 2017. p. 251–65. DOI: https://doi.org/10.1016/j.mayocp.2016.09.017
  3. Pulgaron ER, Delamater AM. Obesity and type 2 diabetes in children: Epidemiology and treatment. Curr Diab Rep 2014;14(8): 508. DOI: https://doi.org/10.1007/s11892-014-0508-y
  4. Kharod AM, Ramlogan SR, Kumar S, Raghuveer T, Drake W, Dai H, et al. Childhood obesity increases left-ventricular mass irrespective of blood pressure status. Pediatr Cardiol. 2014;35(2):353–60. DOI: https://doi.org/10.1007/s00246-013-0782-5
  5. Wühl E. Hypertension in childhood obesity. Acta Paediatr Int J Paediatr. 2019 Jan 1;108(1):37–43. DOI: https://doi.org/10.1111/apa.14551
  6. WHO Child Growth Standards Length/height-for-age, weight-for-age, weight-for-length, weight-for-height and body mass index-for-age Methods and development Department of Nutrition for Health and Development. 2006.
  7. Growth Charts - Data Table of BMI-for-age Charts. Available from: https://www.cdc.gov/growthcharts/html_charts/bmiagerev.htm
  8. World Health Organisation (WHO). WHO | Waist Circumference and Waist–Hip Ratio. Report of a WHO Expert Consultation. Geneva, 8-11 December 2008. 2008;(December):8–11. Available from: http://www.who.int
  9. Sharma AK, Metzger DL, Daymont C, Hadjiyannakis S, Rodd CJ. LMS tables for waist-circumference and waist-height ratio Z-scores in children aged 5-19 y in NHANES III: Association with cardio-metabolic risks. Pediatr Res. 2015;78(6):723–9. DOI: https://doi.org/10.1038/pr.2015.160
  10. Brambilla P, Bedogni G, Moreno LA, Goran MI, Gutin B, Fox KR, et al. Crossvalidation of anthropometry against magnetic resonance imaging for the assessment of visceral and subcutaneous adipose tissue in children. Int J Obes. 2006;30(1):23–30. DOI: https://doi.org/10.1038/sj.ijo.0803163
  11. Yoo EG. Waist-to-height ratio as a screening tool for obesity and cardiometabolic risk. Korean J Pediatr 2016;59(11):425–31. DOI: https://doi.org/10.3345/kjp.2016.59.11.425
  12. Chung IH, Park S, Park MJ, Yoo EG. Waist-to-Height Ratio as an Index for Cardiometabolic Risk in Adolescents: Results from the 1998-2008 KNHANES. Yonsei Med J 2016;57(3):658–63. DOI: https://doi.org/10.3349/ymj.2016.57.3.658
  13. Grigorakis DA, Georgoulis M, Psarra G, Tambalis KD, Panagiotakos DB, Sidossis LS. Prevalence and lifestyle determinants of central obesity in children. Eur J Nutr 2016;55(5):1923–31. DOI: https://doi.org/10.1007/s00394-015-1008-9
  14. Bacopoulou F, Efthymiou V, Landis G, Rentoumis A, Chrousos GP. Waist circumference, waist-to-hip ratio and waist-to-height ratio reference percentiles for abdominal obesity among Greek adolescents. BMC Pediatr 2015;15(1). DOI: https://doi.org/10.1186/s12887-015-0366-z
  15. Galcheva S V., Iotova VM, Yotov YT, Grozdeva KP, Stratev VK, Tzaneva VI. Waist circumference percentile curves for Bulgarian children and adolescents aged 618 years. Int J Pediatr Obes 2009;4(4):381–8. DOI: https://doi.org/10.3109/17477160902846195
  16. Zvonar M, Štefan L, Kasović M. Percentile curves for body-mass index, waist circumference,waist-to-height ratio and waist-to-height ratio(Exp) in Croatian adolescents. Int J Environ Res Public Health. 2019;16(11): 1920. DOI: https://doi.org/10.3390/ijerph16111920
  17. Hatipoglu N, Ozturk A, Mazicioglu MM, Kurtoglu S, Seyhan S, Lokoglu F. Waist circumference percentiles for 7- to 17-year-old Turkish children and adolescents. Eur J Pediatr 2008;167(4):383–9. DOI: https://doi.org/10.1007/s00431-007-0502-3
  18. Savva SC, Kourides Y, Tornaritis M, Epiphaniou-Savva M, Tafouna P, Kafatos A. Reference growth curves for cypriot children 6 to 17 years of age. Obes Res 2001;9(12):754–62. DOI: https://doi.org/10.1038/oby.2001.104
  19. Aeberli I, Gut-Knabenhans M, Kusche-Ammann RS, Molinari L, Zimmermann MB. Waist circumference and waist-to-height ratio percentiles in a nationally representative sample of 6-13 year old children in Switzerland. Swiss Med Wkly. 2011;141:w13227. doi: 10.4414/smw.2011.13227. DOI: https://doi.org/10.4414/smw.2011.13227
  20. Schwandt P, Haas G-M. Waist Circumference in children and adolescents from different ethnicities. In: Childhood Obesity 2012. DOI: https://doi.org/10.5772/17936
  21. Nawarycz LO, Krzyaniak A, Stawińska-Witoszyńska B, Krzywińska-Wiewiorowska M, Szilagyi-Pgowska I, Kowalska M, et al. Percentile distributions of waist circumference for 7-19-year-old Polish children and adolescents. Obes Rev 2010;11(4):281–8. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1467-789X.2009.00694.x